UEFA Kriterleri Beşiktaş’ı nasıl etkileyecek?

2000’li yılların başlangıcı ile Avrupa futbol yapısı da değişmeye başladı. Real Madrid’in yarattığı “Los Galaktikos” akımı ile değişen ve endüstriyelleşen futbolda, futbolculara ödenen 100 milyon dolara yakın bonservis bedelleri, Premier League’i ele geçiren Arap şeyhleri ve Roman Abramoviç ile beraber kulüplerin kendi gelirlerinin çok üstünde, sahiplerinin verdiği borçlarla yaptığı astronomik transferlerin, kulüpler arasında yarattığı haksız rekabet ve bunun getirdiği olumsuzluklar UEFA’yı harekete geçirdi. Temelinde finansal yapılanmayı hedef alan bu kriterler, mali durumunu göz önüne alındığında, Beşiktaş’ı oldukça yakından ilgilendiriyor.

Finansal Fair Play
UEFA’nın bu kriterler ile yola çıkarken kullandığı slogan; Finansal Fair Play. Yani slogandan da anlaşılacağı gibi UEFA’nın yerine getirmek istediği temel işlem, kulüpler arasındaki finansal dengesizliği ortadan kaldırıp, herkese eşit şans vermek. UEFA Başkanı Michael Platini, bu konuda rahatsızlığını çoğu zaman dile getiriyor. Başkan, Cristiano Ronaldo transferinde yaptığı açıklamalarda, oyunculara ödenen yüksek bonservisler nedeniyle oyuncu piyasasının gerektiğinden çok daha fazla yukarı çekilmesi ve diğer kulüplerin zor duruma düşmesi üzerine duyduğu rahatsızlığı açıkça ortaya koyuyor. UEFA’da duyulan bu genel rahatsızlık üzerine “Finansal Fair Play” adı altında uygulanacak UEFA 2012 kriterleri, futbolda mali konulara belli standartlar getirmeye hazırlanıyor.

Kara para aklanamayacak
Finansal Fair Play” uygulaması tam anlamı ile 2012-2013 sezonu ile yürürlüğe girecek. Bu yapılanma futboldaki finansal düzene ilişkin yeni yaptırımlar getiriyor. Bu yaptırımlara göre, artık kulüpler gelirlerinden daha fazla para harcayarak transfer yapamayacaklar. Yine aynı şekilde, kulüplerin sahipleri veya yöneticileri tarafından kulübe borç para verilemeyecek. Eğer kriterlerin uygulanmasına başlanan sezondan önceki döneme ait borç mevcutsa, 2012- 2013 sezonu ile bu borçlar, kulübün kendi gelir kaynakları ile geri ödenecek. Bu uygulama ile kulüplerin futbol gelirlerinden başka sahip olduğu gelirleri futbola aktarmasının önü açıkça kesilmek isteniyor. Bu uygulama ile kulüpler arasındaki dengesizliği ortadan kaldırmak gibi bir düşüncenin yanında, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın (OECD) kara para aklamayla mücadeleyi yürüten Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF), “Futbol Sektörü Aracılığıyla Kara Para Aklama” konulu raporunda da belirttiği, futbolun artık karapara aklamanın en elverişli ortamı olduğu gerçeğinin önüne geçebilme isteği mevcut.

Katılım İçin Lisans Şart
UEFA kriterlerinin uygulanabilmesinde bir diğer önemli nokta ise lisans alabilmek. UEFA, kulüplere transfer yapabilmek, uluslararası turnuvalara katılım sağlayabilmek için lisans almayı şart koşuyor. Kulüpler kriterleri yerine getirdikten sonra ulusal federasyonlar, o kulüp hakkında bir rapor hazırlıyor ve raporu UEFA’ya gönderiyor. UEFA, bu raporu onayladıktan sonra kulübe lisans hakkı veriliyor. Buna göre her ulusal federasyon, lisans verme hakkına sahip olduğu için UEFA'nın hazırladığı kulüp lisans talimatını kendi kanunları doğrultusunda ve UEFA'nın belirlediği asgari koşulları koruyarak hazırlamak zorunda kalıyor. UEFA ise kulüplere lisans hakkını verirken, kriterleri a-b-c olarak üç ayrı gruba ayırmış durumda. A grubunda yer alan kriterleri yerine getirmeyen kulüp kesin olarak lisans alamazken, B grubuna ait kriterleri yerine getirmeyen kulüp lisans alabilecek olsa da, bazı yaptırımlara tabi tutulacak. C grubu kriterler ise herhangi bir yaptırım ya da lisans engeline sebep olmayacak ama bu grupta yer alan kriterlerin, kulüpler tarafından en iyi şekilde uygulanması istenecek. Sonuç olarak kulüpler sportif açıdan ne kadar büyük başarılara imza atmış dahi olsalar, kriterleri yerine getirememenin sonucunda lisans alamayacaklar ve bu yüzden Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi gibi parasal ve pazarlama açısından büyük bir pazardan da mahrum kalacaklar.

Kriterler Sadece Mali Konuları İçermiyor
2012 UEFA kriterleri, sadece mali konular üzerine yapılandırılmış bir uygulama değil. Uygulama temelde mali konular üzerine yoğunlaşsa da futbolun gelişip, daha yukarı seviyelere çıkabilmesi için, altyapıdan tesislerde sağlanacak ortama kadar bir çok konuyu ele alıyor. Futbol altyapısındaki oyuncuların kişisel gelişimini, izleyicilerin güvenli bir ortamda yer almasını sağlamak gibi altyapı kriterleri mevcutken, kulüp personelinin profesyonel olması, yetkin kişilerden eğitim görmesi, nitelikli personel yetiştirmeleri, altyapıdan yetiştirilen oyuncuların “Fair Play” olgusu kazanması, eğitimlerinin en üst seviyede verilmesi gibi sportif ve personele ilişkin kriterler de yer almaktadır. Bu tarz maddeleri de içeriğinde bulunduran UEFA kriterlerinin uygulanmaması durumunda ise çeşitli seviyelerde, giderek ağırlaşarak uygulanacak yaptırımlar şöyle;

1- İhtar; tüm kriterlerin ilk ihlali halinde uygulanır.
2- Para cezası; ihlalin ihtardan sonra tekrarında uygulanır.
3- Yeni futbolcu alımının yasaklanması; kulüplerin futbolcu, teknik kadro, federasyona olan borçlarının kapatılmaması veya FİFA - UEFA tarafından verilen kararlara uygun işlemlerini yerine getirmemesi halinde uygulanır.
4- Puan indirimi; para cezasına rağmen tekrarı halinde cari veya sezon puanlarından indirim şeklinde uygulanır.
5- Futbolcuya lisans verilmemesi veya geri alınması; puan indiriminin tekrarı halinde uygulanır.
6- Küme düşürme; puan indirimine rağmen tekrarı halinde uygulanır.
7- Tescil iptali; küme düşürmeye rağmen tekrarı halinde uygulanır.


Beşiktaş Zorlanacak
Genel kriterlere bakıldığında Beşiktaş, bu uygulamada en büyük sıkıntıyı mali kriterlerde yaşayacak. Çünkü, Yıldırım Demirören dönemi ile başlayan sürekli borçlanma, çarpık mali yapılanma, hazırlanan kriterlerde önüne geçilmesi istenen baş unsur durumunda. Özellikle gelir-giderlerin eşit olması istenildiği kriterlerde, - 67 milyon dolar bütçenin yanında, başkana olan 91 Milyon TL ve Serdar Adalı’ya olan 9 Milyon TL’lik borç, ilk olarak kapatılması gereken mali açık. Toplamda 190 Milyon TL kendi kaynaklarından karşılayarak borçlarını ödemek durumunda kalan Beşiktaş’ın, Şampiyonlar Ligi veya UEFA’da kısa dönemde başarı sağlayamaması, Spor Toto Süper Ligi’nde üst sıralarda yer alamaması durumunda kaybedeceği kazanımlar ile bulunduğu durumdan çok daha zor bir duruma sürüklenebilir.

Beşiktaş’a Yarar da Sağlayacak
2012 UEFA Kriterleri, bugünün şartları içerisinde her ne kadar Beşiktaş’ı zorlayacak olsa dahi, birçok yarar da sağlayacak. Bahsedilen kriterleri sadece mali kriterlerden oluşturmuyor. Ek olarak profesyonelleşme, tesisleri geliştirme, altyapıya destek ve futboldan sağlanan gelirlerin sadece futbola aktarılması gibi konu başlıkları da yer alıyor. Eğer her kriter doğru olarak yerine getirilirse, Beşiktaş sürekli kendini yenileyen ve geliştiren bir kulüp konumuna gelecek. Ayrıca futbola sadece futboldan elde edilecek gelirler ile yatırım yapılacağından, basketbol, voleybol, hentbol şubelerinin gelirleri tamamen bu şubelerin elinde kalacak ve her branşta doğru mali yapılanma sağlanarak başarının yolu açılacak.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder